Moskova Akıllı Şehir 2030 Vizyonu ile dijital teknolojileri kullanarak yaşam kalitesini artırmayı hedeflememektedir. Moskova, vatandaş katılımında dünya liderlerinden biri haline gelmiştir. Moskova’da öne çıkan akıllı şehir inisiyatifleri şunlardır: Blockchain tabanlı e-oylama sistemi, yapay zeka tabanlı sağlık hizmetleri, etkileşimli okullar ve yaygın wi-fi ağı.
Belirlenen misyonlar doğrultusunda yapılan çalışmalar sonucunda Moskova vatandaş katılımında dünya liderlerinden biri haline gelmiştir. Şehrin bunu başarmasındaki en önemli faktör geliştirmiş olduğu şehir yönetim platformuna 220’dan fazla şehir servisini (kamusal e-hizmetler ) entegre etmesi ve Blockchain altyapısı üzerinde aktif vatandaş programını devreye almasıdır.
Bu yaklaşımlar sonucu Moskova vatandaşları şehirle ilgili yenilikçi fikirlerini, yaşadığı ve gördüğü problemleri bu platform üzerinden şehir yönetimi ile doğrudan paylaşabilmektedir. Yine aynı platform üzerinden şehir yönetiminin aldığı kararlar hakkında oy kullanabilmektedir. Moskova şehri neredeyse %100 oranında 4G ve yüksek hızlı internet kapsama alanına ulaşmış durumda. Bu özelliğiyle dünyanın en büyük ikinci Wi-Fi ağına sahip şehri unvanını almıştır. Böylesine yüksek düzeyde bir bağlantı düzeyi, şehir vatandaşlarına yeniliği teşvik edebilecek ve daha elverişli bir ekonomik ortam yaratabilecek yeni bilgi ve verilere sınırsız erişim sağlamaktadır. Moskova şehri yapmış olduğu tüm yatırımları gözlemlenebilir ve ölçülebilir olarak kurgulamıştır. Örneğin şehir içerisine dikilen 12500 ağacın şehrin yaşanabilirliğine katkısı, doğrudan yürünebilir alanların artması ile dolaylı olarak da şehirdeki yaya hareketliliğinin %70 oranında artması ile ölçümlenebilmiştir.
Moskova Akıllı Şehir 2030 Vizyonu
• Dijital teknolojileri kullanarak yaşam kalitesini artırmak, şehir hizmetlerinde verimliliği artırmak ve şimdiki ve gelecek nesillerin ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel alanlarda beklentilerini karşılamak,
• Vatandaşları daha mutlu, daha sağlıklı ve daha eğitimli hale getirmek ve refahlarını artırmak,
• Şehri daha güvenli, daha yeşil, daha çevre dostu hale getirmek,
• Şehri yaşam için konforlu, sürdürülebilir ve eğlenceli hale getirmek,
• Büyüme ve gelişme için refah seviyesini artıran, yenilikleri ve dönüşümleri kolaylaştıran iş, girişimcilik ve bilim toplulukları için uygun ortamları oluşturmak,
• Yaşam standartlarını ve yönetişim verimliliğini artırmak için insanları birleştirmek;
Moskova şehrinin mevcut akıllı şehir stratejisinin ana direktiflerinden biri, iş geliştirme ve girişimcilik ekosistemi için elverişli bir ortam sağlamaktır. Moskova’da, 1300’den fazla yüksek teknoloji şirketini destekleyen 30 civarında teknoloji parkı ve bulunmaktadır. Şehir yönetimi tarafından küçük ve orta ölçekli işletmelere ( KOBİ ) hibeler ve çeşitli destekler sağlanmaktadır. Moskova’daki tüm işletmelerin yüzde 98’i KOBİ olduğundan bu husus özellikle önemlidir. Akıllı Moskova 2030 stratejisinin uzun vadeli hedeflerinden biri de akıllı
teknolojilerin getireceği yenilikler ve gelişmeler için uygun bir ortam oluşturmaktır. Moskova’da hayata geçirilen en önemli akıllı şehir projeleri hakkında bilgiler, ITU’nun Moskova Akıllı Şehir Raporu’ndan temin edilerek aşağıda açıklanmıştır.
Bağlanabilirlik
Moskova Şehir Yönetimi, şehir sakinlerine şehrin sokaklarında, parklarında ve diğer kamu ve yaya alanlarında ücretsiz Wi-Fi erişimi sağlamak için önemli yatırımlar yapmıştır. Şehir genelinde 18.500 civarı Wi- Fi noktası kurulmuş olup, 2 binden fazlası şehirdeki parklardadır. İnternet erişimi Moskova’nın toplu taşıma sistemlerinde de kullanılabilmektedir. Metrolar, otobüsler ve troleybüsler bu erişim ağına dâhil edilmiştir.
Açık Veri Portalı
Moskova şehri yenilik ve hesap verebilirlik için açık verilerin önemini kabul etmiş ve Ocak 2013’te bir açık veri portalını (data.mos.ru) yayına almıştır. Halen, portalde 315 binin üzerinde kentsel altyapı nesnesi hakkında bilgi veren 745’ten fazla tematik veri seti yayınlanmıştır. Portal üzerinden yaygın olarak bildirilen ve geniş ölçüde erişilen diğer veri setleri arasında eğitim, spor, sağlık ve kültür gibi muhtelif şehir bilgileri de bulunmaktadır.
Trafik Kontrolü, Akıllı Toplu Taşıma, Erişilebilirlik ve Araç Teknolojileri
Moskova’nın trafik sistemi, 2000’den fazla trafik lambası, 3500 civarında trafik detektörü ve 2000 civarında trafik kamerası ile yönetilmektedir. Moskova şehri toplu taşımacılığın trafiği azaltmanın en etkili yollarından biri olduğunu kabul ederek, şehrin toplu taşıma sisteminin iyileştirilmesine önemli ölçüde yatırım yapmıştır. Bunun sonucu olarak da Moskova dünyanın en büyük ve en verimli ulaşım ağına sahip şehri olarak ön plana çıkmıştır. Moskova nüfusunun yaklaşık %60’ı toplu taşıma araçlarına çok kolay ulaşmaktadır ( Neredeyse 500 metre içerisinde ).
Barınma ve Şehir Hizmetleri
Moskova Kaynak İzleme ve Yönetim Sistemi 2015 yılından beri çalışmaktadır. Bu sistem apartman daireleri ve sosyal hizmet binalarının merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan soğuk ya da sıcak su kullanım bilgilerinin Kaynak İzleme ve Yönetim Sistemi’ne aktarılmasını sağlar. Apartman dairelerindeki ya da sosyal hizmet binalarında tüm sayaçlar Kaynak İzleme ve Yönetim Sistemine bağlıdır. Bu sayaçlar üzerinden alınan bilgiler sayesinde;
• Sıcaklık anomali tespiti ve kontrolsüz kullanım tespiti,
• Tüketim bilgisinin çevrimiçi izlenmesi,
• Isıtma sistemlerinin uzaktan yönetimi sağlanmaktadır.
E-Hizmetler – Dijital Servisler
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından e-devlet, “daha iyi yönetişim hizmetleri elde etmek için bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) ve özellikle internet hizmetlerinin kullanılması ve bunun sonucunda vatandaşlar ile hükümetler arasındaki ilişkilerin daha güçlü hale getirilmesini amaçlayan programlar bütünüdür. Dijital servisler kamu hizmetlerini daha etkili, erişilebilir ve insanların ihtiyaçlarına cevap verir hale getirir. Aynı zamanda halkı teşvik eder ve halkın karar alma sürecine katılımını güçlendirir.
Moskova, Rus bölgesinde halka açık bir web sitesi kuran ilk şehir olma özelliğini taşımaktadır. Bu web sitesi üzerinden vatandaşlar trafik cezalarını, hizmet faturalarını ödeyebilmektedirler. Ayrıca bu web sitesi üzerinden çeşitli şehir hizmetleri de sağlanabilmektedir. ( Doktor randevusu, ulaşım kartı ücret yükleme, çocuk etkinlikleri vb. ) Ayrıca ebeveynlerin çocuklarını anaokuluna kayıt ettirmelerine yardımcı olmak için de E-Hizmetlerden faydalanılmaktadır. Başlatılan bir pilot proje ile Blockchain tabanlı kayıt sistemi hayata geçirilmiştir.
My Street (Benim Caddem) Programı
Moskova’nın “Benim Caddem” programı, 1,6 milyar dolarlık bir yatırımla dünyanın en büyük kentsel dönüşüm projesi unvanını almıştır. Bu program ile birlikte;
• Üç yıldan kısa bir sürede yaklaşık 220 km cadde yeniden düzenlemesi yapılmıştır,
• 234 sokak, 2417 tarihi bina yenilenmiştir,
• 12788 ağaç dikilmiştir,
• E-oylama sistemi üzerinden takribi 500 bin şehir sakini bu düzenlemelerle ilgili görüşlerini bildirmiş olup, memnuniyet oranı %75 olarak ölçülmüştür.
Yeşil Alanlar İnisiyatif
Moskova, sakinleri için sürdürülebilir, insan dostu bir kentsel ortam oluşturmak için çeşitli yeşil girişimler geliştirmiştir. Şehirde 2016 yılında 49 adet yeni park kurulmuş olup, devam eden süreçte ise 30 mevcut parkın modernizasyonu ve 50 yeni parkın kurulması planlanmıştır. Moskova’nın yeşil alanlar yaklaşımı benim caddem programı ile koordineli olarak yürütülmektedir ve bu kapsamda kentsel dönüşüme tabi tutulan alanlarda 13 bin yeni ağacın ve yaklaşık 55 bin fidanın dikilmesi sağlanmıştır. Bu program bünyesinde kurulan parklarda 2012 yılından beri güneş panelleriyle desteklenmiş aydınlatma ürünleri de kullanılmaktadır. Bu paneller enerji üretimi için doğrudan ve yoğun bir güneş ışığı gerektirmemektedir, normal gün ışığında istenilen fonksiyonu yerine getirebilmektedirler. Hatta bazı parklarda bu sistem üzerinden elde edilen enerji internet hizmeti için gerekli olan enerjiye de destek olmaktadır.
Akıllı Bina Enerji Yönetimi
Binalar, bir şehirdeki enerji kullanımının ve sera gazı emisyonlarının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Binalardaki enerji kullanımını azaltmak, sera gazı emisyonlarını azaltabilir, değerli kaynakları koruyabilir ve iklim değişikliğini azaltabilir. Bu, özellikle konut stoklarının büyük çoğunluğunun II. Dünya Savaşı sonrası inşaat dönemine dayandığı Moskova gibi tarihi şehirlerde önemlidir. Bu amaçla, Moskova’nın enerji şirketi, bir binanın ne kadar elektrik, su ve ısı tükettiğini tespit edecek hizmet kaynakları için IoT tabanlı bir yönetim sistemi kurmuştur. Sistem şu anda 3500’den fazla belediye binasını ve 30 binden fazla konutu kapsamaktadır.
Belgelerim Merkezi Projesi
Moskova şehri, vatandaşların tüm devlet hizmetlerinin yaklaşık yüzde 90’ını talep edebilecekleri ve alabilecekleri Belgelerim merkezlerini kurdu. 2011 yılında başlatılan bu programda Belgelerim merkezi sayısı 131 seviyesine ulaşmış durumda. Merkezlerin yerleri ve uygunluğu web portalinden öğrenilmektedir. Haftanın 7 günü açık olan bu merkezlerde bir hizmet için ortalama bekleme süresi 3 dakikadır. Bu merkezlere vatandaşların kullandığı 170 hizmet entegre edilmiştir ve bu merkezlerde günlük 70 binden fazla vatandaşa hizmet verilmektedir. Sağlanan bu hizmetlerden vatandaşların memnuniyet oranı %97 seviyelerine ulaşmıştır.
Moskova Birleşik Tıbbi Bilgi Analiz Sistemi ve Sağlık Servisleri
Moskova’nın Birleşik Tıbbi Bilgi Analiz Sistemi 2011 yılında başlatılmış bir programdır. Bu uygulama ile Moskova sakinleri en yakın tıp merkezini bulabilir, doktor randevusu düzenleyebilir (çevrimiçi, mobil uygulama aracılığıyla veya klinikte bir terminalde) ve hastalık raporu belgeleri alabilir durumdadır. Ayrıca sistem üzerinden çevrimiçi reçeteler de
düzenlenebilmektedir. Bu program uygulamaya alındıktan sonra tıbbi kliniklerdeki yoğunlukların 2,5 kat azaldığı gözlenmiştir. Bu sistem üzerinde Moskova sakinlerinin %78’inin e-sağlık kayıtları tutulmaktadır. E-sağlık kaydı, bir hastanın en güncel tıbbi geçmişini içeren tek bir dosyadır. E-sağlık kayıtları ayrıca, sağlık hizmeti sağlayıcılarına yapılan ziyaretler, aşılama geçmişi, görüntüleme sonuçları ve fatura bilgileri de dâhil olmak üzere farklı bilgileri de içermektedir. Bu sistem üzerinde kayıtların tutulması ve sürekli güncellenmesi iletişim kuramayacak durumlarda olan hastalar için çok ciddi fayda Projenin bir sonraki aşamasında ise hasta konutlarına ve ambulans hizmetlerine taşımak olacaktır. Bu programın yanı sıra, sağlık alanında mevcut test protokolünün akciğer ve meme kanserleri için etkinliğini gözden geçirmek için bir pilot proje daha uygulanmaktadır. Bu pilot proje, kanser hücreleri için MRI ve CAT taramalarını incelemek için yapay zeka (AI) teknolojisi kullanmaktadır. Yapay zekâ programı, alınan görüntülerde kanserin habercisi olan bir hücreyi dahi çok yüksek çözünürlükte tespit edebilmektedir. Bu pilot uygulama, şimdiye kadar 225 kişinin kansere öncü olanı erken evrede tanımlamasına yardımcı olmuştur. Yine bir başka bir pilot projede, okullardaki potansiyel virüs salgınlarını tahmin etmek için Tıbbi Bilgi Analiz Sistemi verileri ve okula devam verileri kullanılarak yapay zeka destekli hastalık tespitleri yapılmaktadır. Belirlenen bulgular gerekli makamlarla paylaşılarak salgının yayılması önlenmeye çalışılmaktadır. Ayrıca çocuğun okula gitmemesi için velisine de bilgi verilmektedir.
Bizim Şehrimiz ve Etkin Vatandaş Programı
Moskova sakinleri, Moskova Hükümeti ile doğrudan etkileşime girebilir ve şehirlerinin yaşamını etkileyebilir. Bu program vasıtasıyla şehir sakinleri memurlar ve kamu hizmetlileri ile direkt etkileşime geçebilirler, bu yönüyle bu program şehir yönetimi için bir geribildirim kanalıdır. Örneğin parkta eksik olan çöp konteynerleri, karo taşı sökülmüş kaldırımlar, düzensiz şebeke gerilimi vb. durumlar için şehir sakinleri mobil uygulamaları üzerinden direkt olarak yetkililere ulaşabilirler. Diğer bir araç olan etkin vatandaş platformu, bir web sitesi aracılığıyla erişilen çevrimiçi bir referandum sistemidir ve vatandaşların şehir geliştirme meselelerine doğrudan oy vermesini sağlayan bir mobil uygulamadır. Bu referandumlar, şehir sakinlerinin otoyollardaki hız limitleri, yeni oyun alanları veya parklar, spor alanları, ek otobüs seferleri gibi politikalarını etkilemede daha büyük bir rol oynamasını sağlamıştır. Vatandaşlar için çeşitli ödüller verilmek suretiyle ( sinema ve tiyatro bileti gibi ) uygulama cazip hale getirilmiştir ve vatandaşların kullanımı teşvik edilmektedir. Sisteme 2.1 milyondan fazla katılımcı kayıtlıdır, 3 600’den fazla oylama oturumu ve 100 milyondan fazla görüş alınmıştır. Aktif Vatandaş uygulaması, mevcut vatandaş forumunu daha da geliştirmek için Blockchain teknolojisini kullanmaya başlamıştır. Bunu, şeffaflık seviyesini ve orijinallik seviyesini gerçek anlamda artırarak yapar. Böylece oylama sisteminin güvenilirliği vatandaş nezdinde kabul görmüş olur.
Moskova E-Okul Sistemi
Moskova E-Okul projesi 2016’da başlamıştır. Projenin ana unsurları arasında dijital okul kayıtları, çevrimiçi kayıtlar ve çok sayıda ders videosu, ders kitabı ve müfredatın yer aldığı elektronik kütüphane yer almaktadır. Elektronik kütüphanede yer alan ders senaryoları, artık ek dersler ve ek materyaller ve görevlerle birlikte, geleneksel ders planlarının yerini almıştır. Şehrin dört bir yanındaki öğretmenler elektronik kütüphanede ihtiyaç duydukları herhangi bir senaryoyu bulabilir, mevcut bir müfredata yeni bir şeyler ekleyebilir veya yeni bir içerik hazırlayabilir ve başkalarıyla paylaşabilir durumdadır. Bu sistem aynı zamanda öğretmenlerin deneyimleri paylaşmalarına izin verir ve sistemin etkileşim yoluyla öğretimde daha fazla yenilikçiliği teşvik eder. Moskova’nın öğretmenleri bugüne kadar 500 binden fazla içerik birimi oluşturmuş durumdadır.
Moskova Renovasyon Programı
Moskova’nın Yenileme Programı, önümüzdeki 15 yıl içinde 1 milyon şehir sakinini yeni dairelere yerleştirecek iddialı bir proje kimliği taşımaktadır. Projenin ana amacı 5171 konut sahibinin mevcut ikamet yerlerini değiştirmeden eskimiş konutlarının yıkılıp yeni konutların imar edilmesi ve kendilerine teslim edilmesidir. Bu dönüşüm gerçekleştirilirken şehir
yönetimi yangın, afet ve şehir planlama kapsamında çıkarılan yasalara çerçevesinde ve en son BİT altyapısı ile Akıllı Bina konseptine uygun bir dönüşüm gerçekleştirmeyi hedeflemiştir.